Natuurwerkdag tuintips

Vogels inzetten als natuurlijke bestrijders

14 juni 2023

#tuintips

De natuur is gevarieerd en bijzonder fraai, maar kan ook wel eens voor wat overlast zorgen. Denk bijvoorbeeld aan eikenprocessierupsen of wespen. Gelukkig komen steeds meer mensen erachter dat er ook andere manieren zijn dan de bekende chemische middelen. De sleutel? Biodiversiteit! Door beter beheer van bermen, zaaien van inheemse (akker)flora en het ophangen van nestkasten kunnen we de natuur inzetten zodat die helpt tegen de soorten waar wij last van ondervinden. 

Huisje, boompje, beestje

Willen we overlast voorkomen, dan moeten we in ieder geval zorgen voor voldoende nest- en schuilgelegenheid voor vogels, zoogdieren en sluipwespen die plaagdieren als lekkernij op hun menu hebben staan. Mezen zijn op dit moment een van de bekendste natuurlijke bestrijders. Het ophangen van nestkasten vergroot de mezenpopulatie, en zo’n familie met jonkies is goed in het oppeuzelen van de door ons verguisde luizen en rupsen.

Torenvalken en steenuilen bewijzen als muizenvangers al eeuwenlang trouwe dienst bij boeren. Egels zijn echte ‘escargots’-liefhebbers en één enkele vleermuis eet ruim 300 muggen, motjes of kevertjes per nacht. IKL heeft in samenwerking met gemeenten en bedrijven alleen al dit jaar meer dan 3.500 nest-, broed- of schuilgelegenheden gecreëerd.

Willen we overlast voorkomen, dan moeten we in ieder geval zorgen voor voldoende nest- en schuilgelegenheid voor vogels, zoogdieren en sluipwespen die plaagdieren als lekkernij op hun menu hebben staan.

Spreeuw als greenkeeper

Bij natuurlijke bestrijding wordt niet zo snel gedacht aan spreeuwen, maar deze vogel is bijzonder nuttig. De spreeuw heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot een heuse greenkeeper. Veel golfbanen en sportvelden hebben last van emelten, deze larven van langpootmuggen veroorzaken kale plekken in de strakke groene grasmat. De spreeuw is heel goed in het vinden van deze ‘snacks’. Door nestkasten voor spreeuwen op te hangen bij sportvelden en golfbanen kan de schade van emelten voor een groot deel ecologisch verantwoord bestreden worden.

Een mooi voorbeeld hiervan is het sportcomplex van VV Sint Joost waar de gemeente Echt-Susteren in samenwerking met IKL 24 spreeuwenkasten heeft opgehangen. Tijdens een controle het voorjaar daarna waren nagenoeg alle nestkasten bezet. Het sportcomplex is omringd door natuurgebieden van Stichting het Limburgs Landschap, dus mocht er op de groene grasvelden niets meer van hun gading te vinden zijn, dan kunnen ze daar makkelijk naar uitwijken.

Zaaien is verfraaien

Minder bekende plaagbestrijders zijn insecten. Zo helpen gaasvliegen en sluipwespen mee met het bestrijden van harige eikenprocessierupsen in eikenbomen. Sluipwespen leggen hun eitjes in die diertjes en maken zo dankbaar gebruik van de rups als gastheer. Maar zulk voor ons nuttige insecten stellen wel eisen aan hun omgeving. Ze willen bloemrijke bermen en weitjes, die moeten dan natuurlijk niet of slechts deels kaal gemaaid worden. Van zo’n fraaie vegetatie worden niet alleen insecten blij, vogels en zoogdieren ook. Door op zo’n manier de biodiversiteit te stimuleren, kunnen we de overlast van heel wat soorten op een ecologische manier terugdringen en beheersen.

 Zelf aan de slag?

Ook in jouw eigen tuin kun je veel doen om de biodiversiteit te vergroten. Door het inzaaien van een stukje grond met inheemse kruiden of bloeiende planten maak je al een verschil. Vergroot de plantenborders door wat bestrating te verwijderen en hang vooral ook een paar nestkasten en een bijenhotel op.